Hond die trekt? Zes redenen om je hond minder te laten trekken en fijner te wandelen.

Dog pulling on lead
Dr. Else Verbeek
Dr. Else Verbeek

Dog behaviour scientist and consultant.

Is het uitlaten van je hond niet meer leuk omdat hij aan de riem trekt? Er zijn verschillende redenen waarom je hond trekt aan de riem. Het kan zijn dat hij even lekker wil snuffelen of spelen met andere honden. Een hond die trekt aan de riem kan ook aangeven dat hij zich ongemakkelijk voelt in een situatie, en liever weg zou gaan.

Trekken aan de riem is onprettig voor zowel de eigenaar als de hond. Volgens een recente wetenschappelijke studie zou niet minder dan 24% van de mensen graag zien dat hun hond minder aan de lijn zou trekken. Maar waarom zou je je hond het trekken aan de lijn moeten afleren? Lees verder om te weten waarom minder trekken beter is voor het het welzijn van je hond.

dog that pulls

Waarom houden honden van wandelen?

Maar laten we beginnen met waarom honden graag wandelen, en waarom je zeker moet blijven wandelen. Het liefst lekker veel. Door veel te bewegen voelen honden zich goed, kunnen ze met andere honden spelen, snuffelen, verkennen, en hebben ze plezier. Tijdens een wandeling kan je hond dus haar natuurlijke gedrag vertonen. Voldoende wandelen is daarom belangrijk voor het welzijn van je hond. 

Honden snuffelen ongeveer 33% van de tijd wanneer ze vrij mogen rondlopen. Ze gebruiken daarbij hun hun neus om de wereld te verkennen. Wij, mensen, gebruiken meestal onze ogen om onze omgeving op te nemen. Voor ons is het soms dus lastig om te begrijpen waarom je honds neus zo belangrijk voor hem is.

Als je je hond geursporen van andere honden op zijn gemak laat verkennen, wordt het makkelijker om elkaar daarna te ontmoeten. Via hun neus verzamelen honden namelijk sociale signalen van andere honden, waardoor ze daarna beter op het gedrag van de andere hond in kunnen spelen. Dit maakt sociaal gedrag eenvoudiger en meer voorspelbaar. 

Wanneer asielhonden hun neus mogen gebruiken (door middel van olfaktorische verrijking), zijn ze rustiger. Gezelschapshonden die regelmatig neuswerk doen hebben een positievere emotionele toestand (=gelukkiger) in vergelijking met honden die regelmatig aan ‘hiel werk’ doen. Laat je hond dus rustig snuffelen en ontdekken. Als je je hond honds natuurlijke gedrag stimuleert en actieve keuzes laat maken tijdens wandelingen, zal hij zich een stuk fijner gaan voelen.

Mag ik mijn hond laten leiden tijdens het wandelen?

Waarom wil je hond leiden tijdens het wandelen?  Omdat ze hun neus willen volgen, snuffelen en genieten. Niet omdat ze de baas willen zijn. Dus, geef je hond de ruimte om de wandeling zoveel mogelijk zelf te bepalen. De wandeling is immers bedoeld voor je hond, en dat jullie het samen fijn hebben. Als je hond haar neus volgt en je in een bepaalde richting stuurt, laat ze dat dan lekker doen. Maar helaas is dit voor veel mensen niet zo gemakkelijk.

Problemen met het uitlaten van de hond.

Uit onderzoek blijkt dat 15% van de baasjes niet elke dag met hun hond wandelen. Het is niet helemaal duidelijk waarom dit zo is, maar 10% van de mensen zegt dat ze minder wandelen als de hond veel aan de lijn trekt. Honden die meer “gehoorzaam” zijn, worden meer uitgelaten dan honden die gezien worden als minder gehoorzaam maar juist als actief en prikkelbaar. Het lijkt er daarom dus op dat trekken aan de riem de duur, frequentie en kwaliteit van de wandelingen beperkt.

Een veel voorkomend probleem is dat veel honden op jonge leeftijd niet voldoende gesocialiseerd zijn en agressief kunnen reageren wanneer zij andere honden of mensen ontmoeten. Deze honden kunnen gaan blaffen, springen, uitvallen of zelfs proberen om onbekende honden te bijten. Ze hebben nooit beleefde sociale manieren geleerd en weten niet dat de omgang met anderen ook fijn kan zijn. Baasjes durven soms niet met hun hond te gaan wandelen omdat ze bang zijn dat hun hond zal uitvallen naar andere honden, of dat andere honden hun eigen hond kunnen verwonden.  

Vaak gaan de twee problemen – trekken aan de lijn en uitvalgedrag naar andere honden – hand in hand. En meestal wordt dit gedrag veroorzaakt door het verkeerd begrijpen van speels en nieuwsgierig gedrag naar andere honden. In veel gevallen is dit probleem al in de puppytijd begonnen.

Hier is een voorbeeld. Je bent met je puppy aan het wandelen en er is een andere hond in de buurt. Je puppy vindt het allemaal erg spannend, wil naar de andere hond toe, en trekt je met zich mee. Je weet niet helemaal zeker wat je puppy nou precies wil, en misschien ben je bang dat ze zal gaan grommen, of zelfs bijten, of de andere hond agressief wordt naar jouw puppy. 

Daarom trek je de riem terug – of geef je er zelfs een ruk aan – om te voorkomen dat je puppy in de buurt van de andere hond komt. Misschien heb je op TV gezien dat dit een goede manier is om het ongewenste gedrag van je puppy te ‘corrigeren’, zie ook dit artikel. Het kan ook zijn dat je boos wordt op je puppy, of je trekt haar gewoon dichter naar je toe zodat ze niet naar de onbekende hond toe kan gaan.

Misschien lukt het om je puppy zo bij onbekende honden weg te houden. Maar wat je je misschien niet realiseert, is dat je je puppy – onbedoeld – leert om onbekende honden te associëren met een nare ervaring.

De volgende keer dat je een hond tegenkomt, verwacht je puppy al dat er druk op de lijn komt te staan (wat werkt als een straf). Hierdoor kan ze angstig gaan reageren op andere honden. Deze angst kan zich bij sommige honden gaan uiten in uitvalgedrag, terwijl andere honden zich proberen te verstoppen of weg te rennen (met meer trekken tot gevolg).

Gelukkig kan je elke hond in principe afleren om te trekken aan de riem, zodat wandelen voor jullie beiden een fijne ervaring is. Hier zijn zes redenen waarom je het trekken aan de riem beter kan verminderen.

Reden # 1. Minder wandelen en gewichtstoename.

We weten nu dus dat het trekken aan de riem leidt tot minder wandelen, en in sommige gevallen zelfs tot uitvalgedrag. Te weinig wandelen verhoogt ook het risico op overgewicht en gedragsproblemen. Verschillende studies tonen een verband aan tussen minder wandelen en gewichtstoename. Alhoewel het soms lastig is om deze studies te interpreteren doordat het moeilijk is te corrigeren voor factoren zoals de leeftijd, dieet, castratie status van de hond en het gedrag en de houding van de eigenaar. Toch weten we dat lichaamsbeweging calorieën verbrandt. Samen met een gezond dieet speelt dit een belangrijke rol in het voorkomen van gewichtstoename.

Reden #2. Trekken aan de lijn voelt naar en veroorzaakt stress en frustratie

Honden die trekken (of een eigenaar hebben die veel trekt en lijn ‘correcties’ gebruikt) lijden aan frustratie, stress, verhoogde hartslag, bloeddruk en stresshormonen, schade aan de nek, schildklier en speekselklieren, en mogelijk hun ogen. Gek genoeg kunnen hun baasjes ook last krijgen van meer hoesten en hikken.

Reden # 3. Spanning op de lijn leert een hond de verkeerde gewoontes aan.

Als pups jong zijn, leren ze dat ze vooruit gaan door te trekken. Het liefst zo snel mogelijk. Dit gedragspatroon is later moeilijk te doorbreken, zelfs als het pijnlijk is voor je hond. Je kan dit gedrag het beste zo vroeg mogelijk voorkomen, zodat je ook fijn kan wandelen als je hond wat ouder wordt.

Image by susanne906 from Pixabay
Reden #4. Slipkettingen veroorzaken pijn en ongemak

Een populaire oplossing tegen het trekken is het gebruik van halsbanden en tuigjes die ongemak en zelfs pijn veroorzaken. Deze hulpmiddelen zijn zo gemaakt dat wanneer de hond trekt, er steeds meer spanning rond de nek van de hond komt, totdat het pijnlijk wordt. De enige manier om aan deze spanning te ontsnappen is om te stoppen met trekken. Probleem opgelost. Of toch niet?

Hoewel op correctie gebaseerde methoden het trekken wel kunnen onderdrukken, zijn de onbedoelde gevolgen vaak meer uitvalgedrag, angst, pijn en stress. Het interessante is dat eigenaren die een slipketting gebruiken het wandelen zelf ook minder prettig vinden. Slipkettingen kunnen de hond ook lichamelijk letsel toebrengen. Maar hetzelfde geldt helaas ook voor sommige tuigjes.

Gelukkig zijn er ook diervriendelijke methoden om het trekken aan de lijn te verminderen. Het is nog niet helemaal duidelijk of het gebruik van correcties (bijvoorbeeld verbale of lijn correcties) meer of minder effectief is dan op beloning gebaseerde methoden om je hond te leren wandelen zonder trekken. Wat wel zeker is, is dat op beloning gebaseerde methoden beter zijn voor het welzijn van je hond. Door je hond te belonen voor het juiste gedrag op het goede tijdstip, kan je je hond ontzettend veel leren. Ook netjes aan de lijn lopen.

Als jouw hond aan de lijn trekt, zijn er genoeg technieken die je kunt gebruiken om het trekken af te leren. Trainen op een welzijnsvriendelijke manier helpt ook om effectiever met je hond te communiceren en je hond beter te begrijpen. Uiteindelijk kan je zo fijner wandelen zonder een hond die trekt. De video hieronder laat zien dat het wandelen zonder trekken niet eens zo heel ingewikkeld is. 

op beloning gebaseerde trainingsmethoden zijn een betere manier om je hond netjes te leren wandelen dan op straf en pijn gebaseerde methoden. Slipkettingen kunnen zelfs ongewenst gedrag en stress veroorzaken! Laat die dus maar lekker aan de kapstok hangen!

Reden #5. Trekken aan de lijn beschadigt de band tussen mens en hond.

Veel trekken kan ook de band tussen baasje en hond verslechteren. Vooral als het vaak en hard gebeurt. Geen enkele hond houdt van slipkettingen of andere dieronvriendelijke methodes.

Er is bewijs dat baasjes die vaak met hun hond wandelen ook een betere band met hun hond hebben. Dit komt omdat ze zich verantwoordelijk voelen tegenover hun hond, maar tegelijkertijd hun hond ook ontzettend veel waarderen. Ze willen simpelweg het beste voor hun hond. Het omgekeerde kan ook waar zijn: meer wandelen met de hond kan leiden tot een betere relatie omdat er dan meer tijd samen wordt doorgebracht.

Een sterke band is belangrijk. Baasjes die een minder sterke band met hun hond hebben, herplaatsen hun hond eerder als het toch allemaal wat moeilijker blijkt te zijn dan gedacht. Helaas zijn gedragsproblemen een van de belangrijkste redenen voor herplaatsing. Dus verbeter je band door het trekken aan de riem te voorkomen met behulp van positieve methoden.

Reden #6. Kies kwaliteit boven kwantiteit

Oke, misschien is dit niet echt een reden, maar het is wel belangrijk. Het blijkt dat de kwaliteit van de wandeling belangrijker is dan het aantal uren dat je per dag wandelt. Rustig en ontspannen wandelen vermindert stress zelfs meer dan rennen aan de lijn. Voel je dus niet verplicht om marathons te lopen met je hond, of iets dergelijks.

Maak dus liever een rustige wandeling, laat je hond zijn neus volgen en geniet gewoon van de quality time samen! Jullie zullen daar allebei veel gelukkiger van worden!

Uiteindelijk zijn jullie een team. Als je iets wil veranderen aan het gedrag van je hond, dan is het belangrijk dat je met je hond communiceert op een manier die jullie allebei begrijpen. 

Hoewel het oplossen van problemen zoals trekken aan de lijn soms moeilijk kan zijn, is het een essentieel onderdeel van het verbeteren van jezelf als baasje en de band met je hond. En als het goed gedaan wordt, is training aan de lijn meer dan alleen het verhelpen van ongewenst gedrag – het gaat om het versterken van de liefde en het vertrouwen tussen jou en je hond.

Dus als je worstelt met trekken aan de lijn, en voelt dat er iets moet veranderen, zijn er veel methoden beschikbaar om je hond te trainen om aan de lijn te lopen zonder te trekken. Je kunt een diervriendelijk tuigje proberen, positieve trainingsmethoden gebruiken, lessen volgen en boeken lezen over het begrijpen van hondengedrag. Kies een methode die voor zowel jou als je hond geschikt is en vergeet niet om plezier te hebben.

Vond je dit artikel interessant en wil je graag op de hoogte blijven van de meest recente onderzoeken over hondengedrag en welzijn? Vul je emailadres hier onder in. 

Bronnen:

Lead pulling as a welfare concern in pet dogs: What can veterinary professionals learn from current research? – Townsend

Behaviour of smaller and larger dogs: Effects of training methods, inconsistency of owner behaviour and level of engagement in activities with the dog

Use of pedometers to measure the relationship of dog walking to body condition score in obese and non-obese dogs | British Journal of Nutrition | Cambridge Core

Overweight dogs exercise less frequently and for shorter periods: results of a large online survey of dog owners from the UK – PMC

Let me sniff! Nosework induces positive judgment bias in pet dogs – ScienceDirect

Effects of Olfactory and Auditory Enrichment on the Behaviour of Shelter Dogs

How might we increase physical activity through dog walking?: A comprehensive review of dog walking correlates

Owner Attachment and Problem Behaviors Related to Relinquishment and Training Techniques of Dogs